Tết của người Việt tại Australia cách đây 30 năm

Theo lời của của nhiều người Việt tới Australia cách đây khoảng ba thập niên, Tết là thời gian họ chìm trong nước mắt hoặc “nỗi nhớ khủng khiếp” gia đình, người thân và bạn bè ở quê hương.

Trong khi không khí Tết tại Việt Nam luôn rộn ràng từ nhiều ngày trước đó thì nhiều người Việt đặt chân tới Úc cách đây hơn ba thập niên thậm chí không hề biết rằng Tết đã tới.
Ông Ba Chến đã một thời khiến dư luận Australia xôn xao vì là người Việt đầu tiên lái ghe đâm thẳng vào cảng Darwin ở miền Bắc nước Úc vào tháng 6/1976.
Trong suốt 5 năm đầu tiên ở Úc, ông và bốn người bạn đi chung ghe vốn đều ở độ tuổi 20 khi lúc đó, đã làm nhiều nghề, riêng ông đi làm thợ hồ để kiếm sống.
Trong suốt thời gian ở Darwin, vì chỉ biết “đi cày kiếm sống”, ông Ba không hề biết rằng người Việt còn định cư tại những nơi khác như thành phố Melbourne, Sydney hoặc Brisban.
Ông và các bạn cũng không hề biết Tết cho mãi tới khoảng năm 81, khi về nhà người cậu ở thành phố Brisbane (bang Queensland), ông nghe gia đình cậu nói về Tết thì mới biết Tết gần tới.
“Nghe nói có năm nhuận, năm không nhuận, khi thì Tết rơi vào tháng này, khi rơi vào tháng khác nên mấy anh em tụi tôi không đứa nào biết Tết. Lúc đó cũng còn trẻ, không để ý nhiều lắm. Trên Darwin không có người Việt. Vả lại tụi tôi đón năm mới theo Tây, hết Giáng sinh thì tới năm mới dương lịch...”, ông Ba cho biết một trong những lý do khiến ông và các bạn không biết đến Tết.
Trong khi đó, anh Nguyễn Tâm, hiện là kỹ sư làm việc tại Melbourne, cũng cho biết vì mải đi làm, mãi đến khi sang Úc được khoảng hai năm thì anh mới biết cộng đồng người Việt có tổ chức đón Tết.
Trong khi có những người không hề biết rằng Tết đã tới thì có những người đón Tết nơi xứ người trong nước mắt.
Anh Đoàn Hùng, hiện là nhân viên xã hội thuộc Bộ các dịch vụ Con người hồi tưởng lại Tết đầu tiên ở Úc: “Khi Giao thừa tới, tôi đốt một điếu thuốc rồi cắm lên bàn thờ thay cho nhang. Sau đó tôi mở cửa để khói thuốc bay ra ngoài và mong rằng bằng cách này hay cách khác khói thuốc, sẽ bay về quê hương Việt Nam”.
Đối với anh Hùng, 10 cái Tết đầu tiên tại Australia trước khi anh được đoàn tụ cùng gia đình, luôn thấm đẫm nước mắt.
Vài năm đầu tiên, cứ tới Giao thừa, vì không có xe hơi, anh đi bộ “vòng vòng chung quanh khu đang ở” để mong vơi nỗi nhớ.
Sau khi tới Australia vài năm, anh rủ bạn bè, tất cả đều là nam, đến nhà ăn Tết vì “con gái Việt ở Úc lúc đó hiếm vô cùng”.
Buổi giao thừa năm đó chất đầy kỷ niệm vì một sự việc bất ngờ đã xảy khi anh và 10 người bạn nấu mì gói và uống bia để đón giao thừa.
Tuy không ai bảo ai nhưng chủ đề duy nhất của mọi câu chuyện đêm đó đều là hướng về Tết tại quê nhà.
“Người thì nói giờ này mẹ tao đang làm cái này, người khác nói em tao đang làm cái kia... Bỗng nhiên một đứa bỗng kêu to tao nhớ nhà quá rồi bật khóc tu tu”, anh kể lại.
Anh Hùng cho biết không khí lúc đó đột nhiên “im lặng một cách tuyệt đối. Thế rồi cả bọn 10 đứa chúng tôi ‘tru’ lên khóc thoải mái. Cứ thế, đứa này an ủi đứa khác trong khi chính mình cũng đang hu hu”.
Cảm nghĩ về Tết
Rất nhiều người Việt đến Australia cách nay 30 năm đều cho rằng Tết chỉ thực sự là Tết trên quê hương Việt Nam. Ra khỏi đất Việt, Tết biến thành một kiểu lễ hội để vui chơi, giải trí chứ không còn có những ý nghĩa truyền thống như họ từng cảm nhận những ngày còn trên quê hương.
Anh Trần Tâm cho biết “tham dự Tết tại Úc cũng giống như tham dự lễ hội Moomba hay Australia Day (Ngày Quốc khánh Australia). Tết tại Úc không mang theo nó những tâm tình, cảm nghĩ liên hệ tới ông bà, cha mẹ, gia đình, tôn giáo có tính cách truyền thống linh thiêng”.
Rất nhiều người tới Australia cách đây 30 năm có ý kiến tương tự anh Tâm khi cho rằng sự khác biệt lớn nhất giữa Tết ở Việt Nam và Tết ở Úc có lẽ là vấn đề tâm linh, tinh thần.
Ông Nguyễn Mạnh Hà, một trong những người rất năng nổ trong các hoạt động liên quan tới giới trẻ cho biết Tết là thời gian bận túi bụi để lo dựng cổng chào cho hội chợ, để tổ chức sinh hoạt cho thanh thiếu niên. “Đối với tôi, Tết ở Úc không có nhiều ý nghĩa như Tết ở Việt Nam. Tết ở Việt Nam khiến lòng mình ấm áp hơn nhiều”.
Ông Hà là một những thành viên kỳ cựu đồng thời trụ cột chính của phong trào Hướng Đạo tại bang Victoria.
Cũng cùng nhận định với ông Trần Tâm, ông Hà cho hay, nhìn thoáng bên ngoài thì Tết ở Australia cũng có nhiều sinh hoạt tương tự như ở Việt Nam nhưng thật ra thì “khác lắm”.
“Đó là lý do gia đình tôi vẫn tổ chức gói và nấu bánh chưng, bánh tét cho con cái xum họp để nhấn mạnh vào phần tinh thần, để nhắc nhở con cái về quê hương”, ông Hà chia sẻ.