Nhật Bản cam kết hợp tác cùng Việt Nam phát triển

Nhật Bản sẽ tiếp tục song hành cùng sự phát triển của Việt Nam, đồng thời tiếp cận các hình thức đầu tư mới để cải thiện cơ sở hạ tầng của Việt Nam. Đó là những thông tin ông Tsuno Motonori, Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam trao đổi với báo giới tại Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam vừa diễn ra tại Hà Nội.

>> Kế hoạch phân bổ ODA của Chính phủ Nhật Bản

Ông Tsuno Motonori, Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam Ảnh:L.B
Việt Nam đã trở thành nước thu nhập trung bình, liệu có sự thay đổi nào trong chính sách về ODA của Nhật Bản dành cho Việt Nam trong thời gian tới hay không, thưa ông?

Việt Nam đã trở thành nước có thu nhập trung bình, sẽ có những nước châu Âu giảm ODA cho Việt Nam. Tuy nhiên Nhật Bản vẫn mong muốn hỗ trợ, hợp tác nhiều hơn nữa để Việt Nam trở thành một nước phát triển mạnh hơn.

Ngoài ra, chúng tôi mong muốn Việt Nam có thể cạnh tranh được với các nước trong khu vực. Bởi vì nếu Việt Nam cùng phát triển với các nước Đông Nam Á, đó sẽ là điều kiện rất tốt đối với phía Nhật Bản. Do đó Nhật Bản cam kết sẵn sàng hợp tác để cùng với Việt Nam thực hiện chiến lược phát triển.

Mặc dù tháng 3 vừa rồi Nhật Bản đã gặp trận động đất, sóng thần thiệt hại rất lớn về người và của, nhưng năm 2012 chúng tôi vẫn quyết định đầu tư mạnh hơn nữa vào Việt Nam. Bên cạnh đó chúng tôi sẽ thúc đẩy hình thức hợp tác công – tư (PPP) và hợp tác hơn nữa về hỗ trợ kĩ thuật.

Vậy theo ông, để thu hút lượng vốn ODA cũng như các dòng vốn đầu tư khác vào Việt Nam, Việt Nam cần lưu ý điều gì?

Tôi đưa ra hai nhiệm vụ: Đó là mức độ ưu tiên và sự tập trung. Trước đây Việt Nam phân giải các dự án cho các địa phương nhiều nhưng đạt hiệu quả thấp. Hiện nay Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang đưa ra kế hoạch sắp xếp các dự án được ưu tiên. Đây là điều cần phải làm.

Ngoài ra, để giảm gánh nặng về nợ công và có thể tự Việt Nam đứng lên được trong việc phát triển kinh tế của mình, cần có chính sách về đánh thuế thu nhập cá nhân và các chính sách điều hành tiền tệ cần hiệu quả hơn.

Ở Nhật Bản,chúng tôi khuyến khích người dân gửi tiết kiệm trong tài khoản bưu điện, gọi là tiết kiệm bưu điện. Sau đó, chúng tôi dùng số tiền này để nhân dân đầu tư phát triển các dự án của Nhà nước. Điều này đã thành công trong hoàn cảnh kinh tế Nhật Bản bắt đầu phát triển. Tôi không chắc có thành công ở Việt Nam hay không nhưng nhìn chung Việt Nam cần có đầu tư mạnh mẽ hơn nữa về chính sách phát triển.

Hiện nay, các doanh nghiệp Nhật Bản tỏ ra khá quan tâm đến các dự án đầu tư theo hình thức PPP. Ông nghĩ PPP đóng vai trò như thế nào trong bối cảnh Việt Nam cần giảm đầu tư công?

Thứ nhất, mặc dù nền kinh tế Việt Nam đã có những bước phát triển nhưng vẫn cần có sự phát triển và cạnh tranh với các nước trong khu vực. Cho nên chúng ta cần lượng vốn đầu tư nhiều hơn. Đặc biệt, dù Việt Nam đã xây dựng được nhiều dự án cầu đường, giao thông nhưng cơ sở hạ tầng vẫn chưa đủ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế vững mạnh hơn.

Cụ thể, đường quốc lộ cần nâng cấp lên thành đường cao tốc, cần xây dựng hệ thống đường sắt đô thị làm cơ sở cho sự phát triển cao hơn. Vì vậy Việt Nam cần lượng vốn lớn hơn, do đó cần huy động vốn từ các DN hoặc theo hình thức công tư PPP.

Hiện nay, chúng tôi đang cùng các DN Nhật Bản sử dụng nguồn vốn vay ODA và PPP xây dựng cảng Lạch Huyện, Hải Phòng cũng như một số đường cao tốc. Thông qua những dự án này, chúng tôi hy vọng Việt Nam sẽ hỗ trợ về các chế độ cho nhà đầu tư cũng như các thủ tục hành chính liên quan.

Vậy khi thực hiện các dự án PPP, Việt Nam cần lưu ý điều gì?

Khi thực hiện dự án PPP, Việt Nam cần lưu ý đến mức độ ưu tiên và quy hoạch, cần xác định làm gì trước, làm gì sau, tránh tình trạng đầu tư dàn trải như đã từng xảy ra. Hiện nay chúng tôi đang kết hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư để đưa ra quy trình cũng như lộ trình tốt nhất để thực hiện các dự án PPP này.

Ngoài ra, minh bạch là vấn đề rất quan trọng. Vấn đề quan trọng để có minh bạch là công khai thông tin của các cơ quan quản lý. Thực ra phía Nhật Bản cũng gặp rất nhiều khó khăn trong vấn đề này từ trước đến nay. Điều quan trọng là cần cải cách hành chính cũng như luật pháp của Việt Nam.